اطلاع ما از جنبه تاريخي كامل نيست. اطلاع تاريخي ما آنگاه كامل است كه بتوانيم درباره ي همه ي مللي كه قبل از اسلام بوده اند اظهار نظر كنيم . قدر مسلم اين است كه قبل از اسلام در ميان بعضي از ملل حجاب وجود داشته است . در ايران باستان در ميان قوم يهود و احتمالا در هند حجاب وجود داشته و از آنچه در قانون اسلام آمده سخت تر بوده است اما در جاهليت عرب حجاب وجود نداشته است و به وسيله ي اسلام در عرب پيدا شده است.

تاريخچه حجاب

برگرفته از  كتاب = حجاب – نويسنده = استاد مطهري

اطلاع ما از جنبه تاريخي كامل نيست. اطلاع تاريخي ما آنگاه كامل است كه بتوانيم درباره ي همه ي مللي كه قبل از اسلام بوده اند اظهار نظر كنيم . قدر مسلم اين است كه قبل از اسلام در ميان بعضي از ملل حجاب وجود داشته است . در ايران باستان در ميان قوم يهود و احتمالا در هند حجاب وجود داشته و از آنچه در قانون اسلام آمده سخت تر بوده است اما در جاهليت عرب حجاب وجود نداشته است و به وسيله ي اسلام در عرب پيدا شده است .

 1-حجاب در قوم يهود اگر زني به نقض قانون يهود مي پرداخت چنانچه مثلا بي آنكه چيزي بر سر داشت به ميان مردم مي رفت و ياد در شارع عام نخ ميريست يا با هر سخني از مردان درد دل ميكرد يا صدايش آنقدر بلند بود كه چون در خانه اش تكلم مي فرمود همسايگانش ميتوانستند سخنانش را بشنوند در آن صورت مرد حق داشت بدون پرداخت مهريه او را طلاق بدهد بنا بر اين حجابي كه در قوم يهود معمول بود از حجاب اسلامي سخت تر و مشكل تر بوده است .

2-حجاب در زمان زردشت زمان زردشت زنان منزلتی عالي داشتند با كمال آزادي و روي گشاده در ميان مردم آمد و شد مي كردند اما پس از داريوش مقام زن مخصوصا در طبقه ي ثروتمندان تنزل پيدا كرد . زنان طبقه ي بالاي اجتماع جرئت آن را نداشتند كه جز در تخت روان و پوشش دار از خانه بيرون بيايند و هرگز به آنان اجازه داده نمي شد كه آشكار با مردان صحبت كنند . زنان شوهر دار حق نداشتند هيچ مردي را ولو پدر يا برادرشان را ببينند . در نقش هايي كه از ايران باستان باقي مانده هيچ صورت زني ديده نميشود و نامي از ايشان به نظر نمي رسد . چنانچه ملاحظه ميفرماييد حجاب سخت و شديد در ايران باستان حكمفرما بود ، حتي پدران و برادران نسبت به زن شوهر دار نامحرم مي شدند .

3-حجاب در هند در هند نيز حجاب سخت و شديدي حكمفرما بوده است ولي درست روشن نيست كه قبل از نفوذ اسلام در هند وجود داشته است يا بعدها پس از نفوذ اسلام در هند رواج يافته است و هنودان غير مسلمان تحت تاثير مسلمانان و مخصوصا مسلمانان ايراني حجاب زن را پذيرفته اند . آنچه مسلم است اين است كه حجاب هندي نيز نظير حجاب ايرانم باستان شديد و سخت بوده است و از گفتار ويل دورانت بر مي آيد كه حجاب هندي به وسيله ي ايرانيان مسلمان در هند رواج يافته است .

ايراد و اشكال ها بر مسئله حجاب «چند پرسش و پاسخ براي پاسخ به اين اشكالات »

1- مي پرسند كه حجاب بر خلاف اصل آزادي است كه مقدس ترين حق بشر است پاسخ اينكه : حجاب اسلامي به معني زنداني كردن زن و بستن دست او نيست تا مخالف آزادي باشد بلكه حجاب براي او به خاطر مصالحي به معني پوشش و بيرون آمدن به معني مخصوص است كه مطابق حقوق است كه زن با هر لباسي كه بيرون آيد و با هر اطواري راه برود و با هر كس بگويد و بخندد اسلام چنين آزادي را كه آن را يك نوع وسيله براي لگدكوب كردن شخصيت و سنگيني و متانت زن ميداند .

*2-مي پرسند لزوم حجاب براي زن موجب تعطيل فعاليت هاي اجتماعي و اقتصادي شده و باعث تضييع نيروي زنان خواهد شد پاسخ اينكه : باز بايد بگوييم حجاب اسلامي به معني زنداني كردن زن و بستن دست زن نيست بلكه زن از نظر اسلام با رعايت پوشش اسلامي در محيط پتك و سالم ميتواند درس بخواند ، فعاليت هاي اقتصادي ، فرهنگي داشته باشد ، خياطي ، ريسندگي ، قاليبافي ، تعليم و تربيت از كارهايي است كه همواره زنمان با آن سرو كار دارند ، اسلام از آن جلوگيري تنكرده است . منظور از پوشش اسلامي اين است كه زن لذت هاي خود را به بيرون خانه نبرد و همچ,ن دلقك هوس بازان نباشد كه در اين صورت باعث ركود فعاليت ها و بي نظمي و فساد خواهد شد . چنين زني كه رعايت پوشش در اسلام را نكند با خريدن انواع لباس ها و…. بزرگترين ضربه را به اقتصاد ميزند و ضرر آن به مراتب بيش از بيكاري زن خواهد بود .

3- مي پرسند اگر حجاب براي جلوگيري از فساد است پس چرا زن در حال نماز گرچه در اطاق بسته بسته باشد و نامحرمي در آن جا نباشد بايد مو و بدن خود را بپوشاند ؟ پاسخ اينكه : ميتوان گفت : حجاب براي زن بهترين حال زن است ، خداوند خواسته زن در نماز ،با بهترين حال باشد ، و نماز و راز و نياز توأم با مقدسترين عمل بر او گردد . ضمناً همين وجوب پوشش در حال نماز با توجه به نماز هاي پنجگانه در پنج وقت يك نوع تلقين عملي است كه زن تمرين پوشش ميبيند و اين پوشش براي او عادت مي گردد و اين نيز درس ديگري ار كلاس نماز براي بانوان است . اين مطلب وقتي خوب روشن مي شود كه زناني را به نظر بياوريم كه اصلا چادر به سر نگرفته اند و در اين مورد عادتي ندارند ، احياناً در عزاي يكي از بستگانشان و يا در اماكن مقدس كه براي زيارت آمده اند وقتي كه چادر به سر مي گيرند هيچ طرز چادر سر كردن را بلد نيستند ، مرتب چادر از سرشان به گردنشان مي افتئ و يا هنوز از پله هاي هتل و مسافرخانه بالا نرفته چادرشان با وضع عجيبي به كمرشان آويزان مي گردد در اينجا درسهاي ديگر حجاب نيز در مكتب نماز براي بانوان هست ، مانند اينكه اگر نامحرمي او را ميبيند در نماز بايد صورت و دستها را نيز بپوشاند و اگر صداي او را مي شنود بايد حتي در نماز هاي ؟؟؟؟؟؟ مانند نماز صبح و نماز مغرب و عشاء ، صدايش را آهسته كند و براي رعايت بيشتر دستور استحبابي است كه در ركوع زياد خم نشود و در سجود خود را كاملا جمع كند و در قيام پاهاي خود راب ه هم بچسباند و جلو تر از مرد نايستد . حدود پوشش زن بايد تمام بدن خويش را باستثناي گردي صورت و دستها تا مچ از مردان بيگانه بپوشاند ، و چنانچه كسي در اثر نگاه به آنان به گناه مي افتد و به اصطلاح باز بودن صورت آنها موجب مفسده باشد ، پوشش صورت و دستها نيز واجب است . زنان و مردان نامحرم نبايد به هم ديگر خيره شوند و همچنين زنان به جز آنها كه ظاهر است نبايد زينت خود را آشكار نمايند و بايد با روسري هاي خود سينه و گردن هايشان را بپوشانند . #حجاب و اصول آزادي ايراد ديگري كه بر حجاب گرفته اند اين است كه موجب سلب حق آزادي كه يك حق طبيعي بشري است مي گردد و نوعي توهين به حيثيت انساني زن به شمار مي رود . مجبور ساختن زن به اينكه حجاي داشته باشد بي اعتنايي به حق آزادي او و اهانت به حيثيت انساني او است . و به عبارتي ديگر ظلم فاحش است به زن . پاسخ اينكه : يك بار ديگر لازم است تذكر دهيم كه فرق است بين زنداني كردن زن در خانه و بين موظف داتنش او به اينكه وقتي ميخواهد با مردي بيگانه مواجه شود و پوشيده باشد . در اسلام محبوس ساختن و اسير كردن زن وجود ندارد . حجاب در اسلام يك وظيفه اي است كه بر عهده ي زن نهاده شد كه در معاشرت و برخورد با مرد بايد كيفيتخاصي را در لباس پوشيدن مراعات كند . اين وظيفه نه از ناحيه مرد بر او تحميل شده است و نه چيزي است كه با حيثيت و كرامت او منافات داشته باشد و يا تجاوز به حقوق طبيعي او كه خداوند برايش خلق كرده است محسوب شود . در كشورهاي متمدن جهان در حال حاضر چنين محدوديت هايي براي مرد وجود دارد و اگر مردي برهنه با در لباس خواب از خانه خارج شود و يا حتي با بيژامه بيرون آيد پليس ممانعت كرده و به عنوان اينكه اين عمل بر خلاف حيثيت اجتماع است او را جلب ميكند . هنگامي كه مصالح اخلاق و اجتماعي ، افراد اجتماع را ملزم كند كه در معاشرت اسلوب خاصي را رعايت كنند مثلا با لباس كامل بيرون بيايند ، چنين چيزي نه بردگي نام دارد ، نه زنداني ، و نه ضد آزادي و حيثيت انساني است و نه ظلم و ضد حكم عقل به شمار مي رود . برعكس ، پوشيده بودن زن در همان حدودي كه اسلام تعيين كرده است موجب كرامت و احترام بيشتر او است . زيرا او را از تعرض افراد جلف و فاقد اخلاق مصون ميدارد . و شرافت زن اقتضاء مي كند كه هنگامي كه از خانه بيرون مي رود متين و سنگين و با وقار باشد ، در طرز رفتار و لباس پوشيدن هيچ گونه عمدي كه باعث تحريك شود و به كار نبرد ، عملا مرد را به سوي خود دعوت نكند . زبان دار لباس نپوشد ، زبان دار راه نرود ، زبان دار و معني دار به سخن خود آهنگ ندهد . چه آنكه گاهي اوقات ژست ها سخن مي گويند ، راه رفتن انسان سخن ميگويد ، طرز حرف زدنش يك حرف ديگري مي زند . همين طور ممكن است زن يك طرز لباس بپوشد يا راه برود كه اطوار و افعالش حرف بزند ، فرياد بزند كه به دنبال من بيا ، سر به سر من بگذار ، متلك بگو ، در برابر من زانو بزن ، احساس عشق و پرستش كن . آيا حيثيت زن ايجاب مي كند كه اين چنين باشد ؟ آيا اگر ساده و آرام بيايد و برود ، حواس پرت كن نباشد و نگاه هاي شهوت آلوده ي مردان را به سوي خود جلب بنكند ، برخلاف حيثيت زن يا بر خلاف حيثيت مرد يا بر خلاف مصالح اجتماع يا بر خلاف يا بر خلاف اصل آزادي فرد است ؟ آري اگر كسي بگويد زن را بايد در خانه حبث و در را به رويش قفل كرد و به هيچ وجه اجازه بيرون رفتن از خانه به او نداد ، البته اين با آزادي طبيعي و حيثيت انساني و حقوق خدادادي زن منافات دارد . چنين چيزي در حجاب هاي غير اسلام بوده است ولي در اسلام نبوده و نيست .

------------ ------------ دختران و حجاب از مسائل مهمي كه هر دختري در دوران زندگي اش بايد بدان توجه كند مسئله ي حجاب است . حجاب مظهر حياء ، عفاف ، ايمان ، تقوا ، پاكي ، فضيلت و شايستگي است . قرآن كريم كه كلام خداي متعال و دستور زندگي اسنان است ، از مسئله س حجاب در آياتش چند سخن گفته است و فرموده كه زناننبايد زينت خود را آشكار سازند به عكس آنچه مخافان حجاب گفته اند كه « حجاب موجب فلج كردن نيمي از افراد اجتماع است » بي حجابي و ترويج روابط آزاد جنسي موجب فلج شدن تمام اجتماعاست . الام نميگود كه زن ها از خانه بيرون نروند و تحصيل علم و دانش نكند ، بلكه علم و دانش را فريضه ي مشتركم زن و مرد دانسته اند . چند جمله و چند بين شعر در مورد حجاب

 * شيشه عطر = تا زماني كه شيشه هاي عطر بسته است ، عطر درونش محفوظ است ، ولي اگر شيشه برداشته شود عطر مي پرد . حجاب مانند در شيشه عطر است كه بوي خوش و زيبايي و طراوت زنان را حفظ مي كند . با رفتن حجاب ، زيبايي و طراوت نيز از بين مي رود .

*غنچه = غنچه تا غنچه است در حجاب است ، هيچ كس هوس چيدن آن را نمي كند ، اما همين كه حجاب را كنار نهد و باز شود ، آن را خواهند چيد . وقتي چيدند ، جند روزي هم ممكن است در جايي خوب قرارش دهند ، اما ديري نمي پايد كه پژمرده و پرپر مي شود و در ظرف زباله مي اندازد .

*اي گوهر آفرينش ! زن چه نيكو مقامي دارد كه فاطمه از افق او تجلي كرد و مريم و زينب از آسمان او درخشيدند و آسيه و خديجه از هستي او طلوع كردند . پس گوهر وجود خود را به صدف حجاب زينت بخش كه حجاب اسلامي از جلوه هاي زيباي بندگي است .

*خواهرم دنيا خراب آبادي است كه هر نقطه ي آن به نگاه هاي آلوده نا امن گشته است . اما فرشته هاي حجاب و در محفل انس و ياد خدا در امنيتي به سر مي برند كه ديگران از آن بي خبرند . شب شد تاريك و بيم موج و گردابي چنين هادل كجا دارنند حال ما سبكباران ساحل ها

* اي ساكن وادي عشق كه خدا را معضوق خود ساخته اي ! دانسته بودم كه عاشق انتخاب هايش را به معضوق وا مي گذارد و ديدم كه خلعت زيباي حجابت به انتخاب معشوق تو بوده است پس مبارك باد كه حجاب اسلامي ، لباس عشق به خداست .

* اي ساكن ديار حجب و حياء ! چه عارفانه به ميدان آمده اي ! پوشش ديني تو پاكان روزگار را به ش.ق آورده است چرا كه اين پوششاز زره جنگ آوران ميدان رزم بسي والاتر است كه آن زره ميدان جهاد و اصغر است و حجاب تو زره ي ميدان جهاد اكبر .

* اي ملكه ي عفاف كه بر سر تاج حجاب نهاده اي ! بر خود ببال كه به اين وادي پانهاده اي چرا كه حجاب زن مهد آرامش اوست كه چون حصاري بلند از گلستان زيبايي هاي جسم و خلقش حفاظت مي كند . حجاب = امنيت و آرامش زن نفس آدمي دريايي از تمايلات و خواسته هاي اوست كه مهم ترين آنها به خوراكي ها ، امور جنسي و مال و جاه مربوط مي شودو بدون شك بالاترين خواسته هاي مردان تمايل جنسي به زن است . ارائه هاي زيبايي ها و مواضع بدن زن ، به شهوت و طمع مردان دامن مي زند و آنان را به يك كانون جدي خطر مبدل مي سازد كه به سلب امنيت و آرامش زن منتهي مي گردد. آنچه مي تواند از اين نا امني پيشگيري ميكند پوشيدگي زن از چشم هاي گرسنه ي نامحرمان است كه با حجاب كامل و اسلامي عمل خواهد شد . پوشش ديني پيام عفت ، شخصيت و خدا ترس زن مسلمان است و مردان جامعه تنها چنين به خانمي چشم طمع نخواهند داشت كه پاكي و نجابت او را مي ستايند و از طرفي بدن و اسرار زيبايي هاي او در سايه ي حجابي كه دارد از چشم نامحرم پوشيده خواهد بود . در اين صورت كه زن در سنگر حجاب خود از تير نگاه هاي آلوده و سخنان آزار دهنده و برخورد هاي اراذل مصون خواهد بود و امنيت و آرامش دروني او بر قرار خواهد شد . جسم فرو پوش چو در درصدف تا نشوي تير نگاه را هدف آثار عفاف 1- مصونيت = پايداري در برابر هوس ها يا عفاف و خويشتن پنداري گونه اي توانايي برجسته ي روحي به انسان مي دهدتا وي در برابر همجوم سركش مواد پايداري كند و فراز و فرود و در فراز زندگي به كماس رسد . 2- ارزش و اعتبار = زن در پرتو عفاف آنچنان به منزلت و جلال مي رسد كه به سادگي و آساني دست يافتني نيست كمتر بازيچه ي دست هوس رانان مي شود و از اينجا مسئله ي عشق و آرزو مطرح مي گردد . 3- آرامش روحي فرد و جامعه = پايبند نبودن به حجاب و عفاف آرامش خانواده و جامعه را بر هم مي زند و التهاب پديد مي آورد و هر خانواده اي نگران سلامت خود اوست اما در سايه ي عفت و پاكدامني ، اعتقاد و آرامش بر زندگي حكم فردا مي شود 4- پايداري نظام خانواده : عفاف در رفتار و گفتار خانواده را سالم و آسیب پذیر نگه می دارد و آنجا که عفاف با شعار فریبنده ی آزادی در مسلخ ابتذال قرار می گیرد ، نظام خانواده روز به روز سست تر می گردد . چادر * چادر دامنه ی سرسبز قله های پاکی و صلابت است . چادر بارز ترین نمود حجاب اسلامی در عصر حاضر است که ریشه در قرآن و سیره ی زنان اهل بیت به ویژه فاطمه ی زهرا (س) دارد . پیامبر اکرم (ص) چادر را به عنوان یکی از اقلام نوزده گانه و ضروری جعفریه برای دخترش زهرا قرار داده و این خود بیانگر عمق اسلامی بودن چادر است . چادر مشکی بهترین و سالم ترین پوشش زن مسلمان است . و این چادر است که به زن کرامت و آرامشمی بخشد . آثار و فوائد چادر : 1- چادر بیش از هر لباسی حجم .و حرکت بدن را پوشش می دهد و بزرگواری و تواضع زن را در برابر احکام اسلام و ارزش های اخلاقی آشکار می سازد . 2- چادر مدال افتخار بازیافتگان کمال است و انتخاب آگاهانه ی آن جز در پرتو رشد و کمال زن میسر نیست . تنها با چنین پ.ششی است که زن مطمئن می گردد که در اثر نوسانات جدی ، حرکات و فراز و نشیب هایی که پیش آمد می کند حجاب او آسیب نمی بیند . چه اینکه وزیدن باد نمی تواند آن ها را همانند روسری و مقنعه برگرداند و موهای سر را آشکار کند . 3- چادر سمبل حجاب اسلامی است و بارزترین نمود عینی پوشش دینی را به خود اختصاص داده است 4- چادر با پوشش یکنواخت و یکپارچه ی بدن جلب توجه نامحرم را به کمترین حدّ خود می رساند اما پوشش های دیگر به خاطر عدم یکپارچگی و آشکار بردن اعضاء و حرکات بدن از چنین کمالی برخوردار نیستند . 5- چادر زیبایی های جسمانی زن را تحت الشعاع زیبایی هایمعنوی او قرار می دهد و به او نشاط دینی می بخشد . 6- چادر امنیت و آرامش زن را افزایش می دهد زیرا تعرض و مزاحمت برای کسی که در چادر قرار گرفته است به مراتب دشوار تر از کسی است که از این حفاظ مطمئن بیرون است . 7- چادر مدال پیروزی بر نفس اماره است . 8- چادر پوششی عارفانه ، حماسی و شور آفرین است . « اگر ما حجاب را برای مصونیت خود بر میگزینیم چه بهتر که حجاب کامل تر را برگزینیم که مصونیت بیشتری داشته باشیم . از این رو چادر می تواند نقش مهمی در مصونیت زن از نگاه های آلوده ی مردان داشته باشد . » خواهرم ! چادر در خلعت رهروان وادی عشق است که طوفان هوس ها خلع خلعت آن را ندارد . چرا که آنان معجون فهم و عشق و تسلیم را به کام جان خود ریختند و چنین معجونی پادزهر هر هوس های آدمی است .