به گزارش گروه علمی پزشکی، تازهترین آمار منتشر شده از سوی سازمان غذا و دارو نشان میدهد که آموکسیسیلین، سفکسیم و کوآموکسیکلاو در صدر فهرست پرفروشترین آنتیبیوتیکهای مصرفی در ایران طی سال ۱۴۰۳ قرار گرفتهاند. این گزارش که توسط دکتر راضیه کشاورز، سرپرست گروه تجویز و مصرف منطقی و اطلاعرسانی فرآوردههای سلامت سازمان غذا و دارو ارائه شده، ضمن معرفی داروهای پرفروش، نگرانیها درباره مصرف بیرویه و پیامدهای آن را نیز برجسته میکند.
آموکسیسیلین و سفکسیم؛ پرفروشترین آنتیبیوتیکها در ایران
دکتر کشاورز با اشاره به دادههای ریالی فروش دارو در سال گذشته، پنج آنتیبیوتیک با بیشترین میزان فروش را به شرح زیر اعلام کرد:
آموکسیسیلین ۵۰۰ میلیگرم
سفکسیم ۴۰۰ میلیگرم
کوآموکسیکلاو ۶۲۵ میلیگرم
سفازولین یک گرم تزریقی
کپسول سفالکسین ۵۰۰ میلیگرم
این فهرست، حاوی داروهایی است که غالباً برای درمان طیف وسیعی از عفونتهای باکتریایی تجویز میشوند و حضور آنها در صدر جدول فروش، نشاندهنده گستردگی مصرف این دسته از آنتیبیوتیکها در نظام سلامت کشور است.
گردش مالی نجومی آنتیبیوتیکها: ۸.۳ درصد از کل بازار دارویی
بر اساس این گزارش، میزان فروش داروهای آنتیمیکروبیال (شامل آنتیبیوتیکها) در سال ۱۴۰۳ به رقم قابل توجه ۱۹۳.۱ تریلیون ریال رسیده است. این میزان، معادل ۸.۳ درصد از کل فروش دارو در کشور را به خود اختصاص داده و حکایت از سهم قابل توجه آنتیبیوتیکها در بازار دارویی ایران دارد. حجم بالای مصرف این آنتیبیوتیکها، گرچه در ظاهر نشانه دسترسی مناسب به داروهای حیاتی است، اما میتواند زنگ خطری جدی برای پدیده مقاومت میکروبی محسوب شود.
چالش مقاومت آنتیبیوتیکی: راهکارهای سازمان غذا و دارو
یکی از بزرگترین نگرانیهای جامعه پزشکی جهانی و ایران، افزایش مقاومت میکروبی به آنتیبیوتیکها است. مصرف نامناسب و بیرویه آنتیبیوتیکها، به تدریج باعث میشود باکتریها توانایی مقاومت در برابر این داروها را کسب کرده و درمان عفونتهای رایج دشوار یا غیرممکن شود. دکتر کشاورز در همین راستا، بر اهمیت اقدامات پیشگیرانه تاکید کرده است:
آموزش و اطلاعرسانی عمومی: افزایش آگاهی مردم نسبت به مصرف صحیح آنتیبیوتیکها، خطرات خوددرمانی و تکمیل دوره درمان برای پیشگیری از بروز مقاومت.
تدوین راهنماهای تجویز دارو: ارائه دستورالعملهای دقیق و بهروز به پزشکان و کادر درمان برای تجویز منطقی آنتیبیوتیکها بر اساس نوع عفونت و حساسیت میکروبی.
تشدید اقدامات نظارتی: کنترل بیشتر بر فرآیندهای تجویز، توزیع و فروش آنتیبیوتیکها در داروخانهها و مراکز درمانی به منظور جلوگیری از سوءمصرف و دسترسی غیرمنطقی.
ضرورت مدیریت جامع مصرف آنتیبیوتیکها برای سلامت عمومی
سازمان غذا و دارو بارها بر این نکته تاکید کرده است که مدیریت، نظارت و پایش دقیق مصرف آنتیبیوتیکها نه تنها برای اثربخشی درمانهای فعلی، بلکه برای حفظ سلامت عمومی در بلندمدت حیاتی است. عدم کنترل مصرف آنتیبیوتیکها میتواند منجر به ظهور "ابرباکتریها" شود که به هیچ دارویی پاسخ نمیدهند و این امر، تهدیدی جدی برای حیات بیماران و بار مالی سنگینی بر دوش نظام سلامت خواهد بود. لذا، همکاری تمامی ذینفعان، از سیاستگذاران و پزشکان گرفته تا عموم مردم، در راستای مصرف منطقی و آگاهانه آنتیبیوتیکها، امری ضروری و غیرقابل چشمپوشی است.
مطالب مرتبط
- تلفنهای اضطراری زیر فشار مزاحمت؛ افزایش ۳ درصدی تماسهای بیهوده با اورژانس خراسان جنوبی
- هوای تهران وارد فاز ناسالم برای گروههای حساس شد؛ پایتخت در آستانه بحران آلودگی
- عزم جدی دولت برای تقویت نظارت بر خلق پول شبکه بانکی کشور: بسته اصلاحی جامع تدوین شد
- امضای لایحه انتشار پروندههای جفری اپستین توسط ترامپ؛ افشاگریهای جنجالی در انتظار واشنگتن