س: سال خمسى اينجانب اول مهر است با توجه به اينکه معمولاً در شرکت ما تقريباً هميشه حقوق با دو ماه تأخير پرداخت مي‌شود و هنوز حقوق مرداد و شهريور را نگرفته‌ايم آيا حقوق اين دو ماه که در سال جديد خمسى دريافت مي‌گردد بلافاصله بعد از دريافت، خمس دارد يا اينکه جزء درآمد سال جديد به حساب مي‌آيد؟
ج) حقوق معوقه جزو درآمد سال وصول محسوب مى‌شود كه اگر در مؤونه صرف نشود و تا سر سال خمسى، باقى بماند، خمس دارد وگرنه خمس ندارد
س: حكم خمس زمينى كه 20 سال قبل با قيمت پايين خريدارى شده و تاكنون كه قيمت آن حدود 2000 برابر شده و خمس آن پرداخت نشده چيست؟
ج) خمس مبلغ پرداختى بابت قيمت زمين را ضامن است و با فرض تفاوت چشمگير نسبت به قيمت فعلى، احوط مصالحه در مقدار تفاوت قيمت است.
اشخاصى كه پول براى فرزندان پس‌انداز مى‌كنند و هدف آنها فرار از خمس نيست؛
س1: اگر فرزندان آنها بالغ نباشند چون پدر حق وكالت و اجازه دخل و تصرف دارد، آيا به اين پول خمس تعلق مى‌گيرد يا خير؟
س2: اگر به علت نياز زندگى از پول پس‌انداز فرزندان استفاده شود و مجدداً جايگزين شود، آيا به پول اوليه، خمس تعلق مى‌گيرد يا خير؟
ج 1و2) اگر واقعاً به آنها هبه كنند و مناسب شأن هبه كننده باشد، خمس ندارد ولى دخل و تصرف در آن منوط به رعايت مصلحت طفل است اما اگر هبه نشده است و صِرْف اين که پس‌انداز به نام آنهاست خمس دارد.
س: آيا پس‌انداز درآمد کسب براى تهيه ضروريات زندگى بمجرد رسيدن سال خمسى متعلق خمس است، يا پس از گذشت مدّتى؟ در فرض دوم ميزان مدّت چقدر است مشخص فرماييد.
ج) پس‌انداز درآمد سال براى صَرف در مؤونه در سال بعد، اگر در آستانه صرف در مؤونه تا چند روز آينده باشد، و يا خود داشتن مبلغى پس‌انداز جزو مؤونه او محسوب باشد خمس ندارد، وگرنه بايد خمس آن را بپردازد
س: جوانى يک سرويس طلا خريده وسال خمسى آن نزديک است. ملاک اينکه گفته شود اين طلا استفاده شده و مشمول خمس نمى گردد چيست؟ آيا اگر آن را به يکى از محارم خود دهد براى استفاده يا براى جشن عروسى بدهد خمس شامل آن نمى گردد.
ج) طريق مذکور براى فرار از خمس کافى نيست.
س: بنده چون کارمند هستم و در انتهاى هر ماه حقوق مى‌گيرم و سال خمسى‌ام را اول مهر تعيين کرده‌ام آيا مى‌توانم هزينه‌هاى منزل و اقساط واقع در ماه مهر را از در آمد سال کسر کنم يا خير؟
ج) پس‌انداز درآمد سال براى صَرف در مؤونه در سال بعد، اگر در آستانه صرف در مؤونه تا چند روز آينده باشد، و يا خود داشتن مبلغى پس‌انداز جزو مؤونه او محسوب باشد خمس ندارد، وگرنه بايد خمس آن را بپردازد.
س: من دانشجو هستم و قصد ازدواج دارم و مى‌‌خواهم براى زندگى آينده‌ام وسايل زندگى تهيه كنم مى‌خواستم سؤال كنم كه اگر من از اكنون شروع به تهيه وسايل كنم در صورتى كه يک سال از خريد آن بگذرد و استفاده نكرده باشم آيا بايد براى آن خمس بدهم؟
ج) اگر تهيه لوازم زندگى براى آينده، عرفاً جزو مؤونه شما محسوب مى‌شود، خمس ندارد.
س: حكم قلم، خودكار، لوازم آرايش زنانه، عطر و ادكلن كه قسمتى از آن استفاده شده و قسمتى از آن باقى مانده و بر آن سال گذشته، چيست؟
ج) اگر از درآمد بين سال تهيه شده و مقدار باقيمانده عرفاً ماليت داشته باشد، مشمول وجوب خمس است.
س: اگر مکلّف از درآمد سال، زمينى را جهت تهيه منزل خريده و بعد از گذشت سال، آن را بفروشد تا پولش را صَرف خريد مسکن و يا مايحتاج ديگرى نمايد، آيا پول فروش زمين متعلق خمس است؟
ج) اگر با درآمد سال زمينى را براى بناى مسکن خريدارى کند و پس از انقضاى سال، عين يا قيمت آن را صَرف تهيه‌ى مسکن ديگرى کند، خمس ندارد و درآمد جديد محسوب نمى‌شود؛ ولى اگر آن را صَرف در مايحتاج ديگرى کند، صدق مؤونيّت در مورد آن زمين مشکل است.
س: در طبقه بالاى خانه مسکونى‌مان دو واحد آپارتمان جهت سکونت فرزندانمان بنا نهاده‌ايم. اما اکنون در دست مستأجر است. محاسبه خمس اين واحدها چگونه است؟
ج) اگر ساختن طبقه دوم براى فرزندان در حال حاضر از مخارجِ مناسبِ با شأن عرفى شما محسوب شود، آنچه به مصرف رسانده‌ايد، خمس ندارد و در صورتى که اين چنين نباشد و در حال حاضر هم، نه خود شما و نه فرزندان شما به آن نياز ندارند، پرداخت خمس آن واجب است؛ و محاسبه آن به قيمت تمام شده كفايت مى‌كند مگر آنكه با عين پول متعلق خمس تهيه شده باشد كه در اين صورت بايد به قيمت فعلى محاسبه شود.
س: اينجانب داراى يك واحد مسكونى بودم سپس از طريق تعاونى مسكن محل كارم با پرداخت تدريجى و وامهاى متعدد يك منزل آپارتمانى ديگرى احداث كردم. بعد از آن، منزل قبلى را اجاره داده و از كرايه آن اقساط منزل جديد را پرداخت نمودم آيا به اين دو واحد مسكونى خمس تعلق مى‌گيرد؟
ج) منزل قبلى اگر از درآمد بين سال تهيه شده و حداقل يک سال در آن سکونت داشتيد، خمس ندارد؛ و منزل دوم که فعلاً منزل مسکونى مورد نياز شما محسوب مى‌شود نيز خمس ندارد.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
